ข้อควรรู้เกี่ยวกับการเลือกซื้อยาแผนโบราณของประเทศไทย

            ในปัจจุบันมีนักท่องเที่ยวชาวจีนจำนวนมากที่เดินทางไปท่องเที่ยวที่ประเทศไทย และเลือกซื้อสินค้าไทย โดยหนึ่งในสินค้าที่ได้รับความนิยมจากชาวจีนจำนวนมาก คือ ยาแผนโบราณ

ยาแผนโบราณ เป็นยาที่อาศัยความรู้จากตำราหรือตามภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบต่อกันมา เป็นการนำเอาสมุนไพรท้องถิ่นของไทยมาผสม/ปรุงหรือแปรสภาพ มีทั้งในรูปแบบยาน้ำ ยาเม็ดหรือแคปซูล ยาลูกกลอนและยาผง ทั้งนี้  หากนักท่องเที่ยวชาวจีนสนใจเลือกซื้อยาแผนโบราณของไทย ควรเลือกซื้อยาแผนโบราณที่ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการ เพื่อป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นจากการใช้ยาดังกล่าว                       

สกญ. ขอประชาสัมพันธ์ข้อมูลเกี่ยวกับการเลือกซื้อยาแผนโบราณของไทยตามมาตรฐานของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (Thai FDA) ดังนี้

วิธีการเลือกซื้อยาแผนโบราณ

1.      ซื้อยาจากร้านขายยาที่มีใบอนุญาตขายยาเท่านั้น

2.      สังเกตฉลากยาแผนโบราณที่ต้องการซื้อ (จากร้านขายยาที่มีใบอนุญาตขายยา) ที่ฉลากจะต้องมีข้อความสำคัญต่างๆ ดังนี้

-          ชื่อยา

-          เลขที่หรือรหัสใบสำคัญการขึ้นทะเบียนยา (เลขทะเบียนตำรับยา) (Reg. No.)

-          ปริมาณของยาที่บรรจุ

-          เลขที่หรืออักษรแสดงครั้งที่ผลิต เช่น  Lot No., Cont.No., Batch No. หรือ L, C, L/C, B/C ตามด้วยเลข

-          ชื่อผู้ผลิตและจังหวัดที่ตั้งสถานที่ผลิตยา

-          วัน เดือน ปี ที่ผลิตยา มักมีคำย่อ Mfd. หรือ Mgd Date หากยานั้นผลิตเกิน 5 ปีก็ไม่ควรนำมารับประทาน ส่วนยาบางชนิดจะมีการระบุวันที่หมดอายุ โดยมีคำย่อว่า Exp. Date ตามด้วยวันที่หมดอายุ

-          คำว่า “ยาแผนโบราณ” ให้เห็นชัดเจน

-          คำว่า “ยาใช้ภายนอก” หรือ “ยาใช้เฉพาะที่” แล้วแต่กรณี ด้วยอักษรสีแดง เห็นได้ชัดเจน ในกรณ๊เป็นยาใช้ภายนอกหรือยาใช้เฉพาะที่

-          คำว่า “ยาสามัญประจำบ้าน” ในกรณีเป็นยาสามัญประจำบ้าน

-          คำว่า “ยาสำหรับสัตว์” ในกรณีเป็นยาสำหรับสัตว์

* ในบางกรณีผู้ผลิตจะได้รับการยกเว้นให้ไม่ต้องแสดงข้อความที่กล่าวข้างต้น แต่อย่างน้อยต้องแสดงข้อความ “ชื่อยา เลขทะเบียนตำรับยา วันเดือนปีที่ผลิต” ให้ผู้บริโภครับทราบ

วิธีการสังเกตเลขทะเบียนตำรับยาแผนโบราณ (Thai FDA REG No.)

ทะเบียนยาจะมีหมายเลขกำกับโดย ขึ้นต้นด้วยตัวอักษร ตามด้วยเลขลำดับที่อนุญาต/ปี พ.ศ

(G หรือ K nnnnn/yyyy) เช่น G27/2549 เป็นต้น

-          G = ยาผลิตในประเทศไทย

-          K = ยาผลิตต่างประเทศนำเข้ามา

-          H = ยาแผนโบราณที่แบ่งบรรจุ

-          n = หมายเลขที่ขึ้นทะเบียนต้องไม่เกิน 5 ตัว

-          y = ปีที่ออกเลข ต้องไม่เกิน 4 ตัว

            พบปัญหาหรือข้อสงสัยเกี่ยวกับยาแผนโบราณ ติดต่อได้ที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทุกแห่ง หรือสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) สายด่วน 1556

            ในกรณีที่สินค้ามีปัญหาและต้องการร้องเรียนสามารถติดต่อสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ได้ที่ สายด่วน 1166 หรือ ร้องเรียนผ่านเว็บไซต์ http://www.ocpb.go.th/main.php?filrname=index

            อันตรายจากยาแผนโบราณที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนหรือยาปลอม

1.      ทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร อาจถึงขั้นทำให้กระเพาะทะลุ และอาจอันตรายถึงแก่ชีวิตได้

2.      ทำให้เกิดอาการบวม

3.      ทำให้กระดูกผุกร่อนและเปราะง่าย

4.      ทำให้เกิดความดันโลหิตสูงและระดับน้ำตาลในเลือดสูง

5.      ทำให้ภูมิคุ้มกันร่างกายต่ำ มีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย

ข้อห้ามในการเลือกซื้อยาแผนโบราณ

1.      ห้ามซื้อยาแผนโบราณจากรถเร่ขายตามวัดหรือตามตลาดนัด เพราะอาจผลิตขึ้นโดยไม่ได้รับมาตรฐาน ไม่ได้รับอนุญาตให้ผลิตยา ไม่ได้ขอขึ้นทะเบียนตามตำรับยา อาจมีการลักลอบผสมยาแผนปัจจุบัน เช่น สาร สเตียรอยด์ ฯลฯ เพื่อเร่งผลการรักษาให้เร็วขึ้น นำมาซึ่งอันตรายต่อผู้บริโภคได้

2.      ห้ามซื้อยาแผนโบราณตามคำโฆษณาชวนเชื่อว่า ยาแผนโบราณนั้นสามารถรักษาโรคต่างๆ ได้ครอบจักรวาล เช่น แก้ปวดเมื่อย เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ โรคไต โรคตับ โรคหัวใจ โรคมะเร็ง โรคเอดส์ได้ เพราะเป็นการโฆษณาโอ้อวดเกินจริง

3.      ห้ามใช้ยาที่มีผู้อื่นมาเชิญชวนให้ลองใช้ โดยอ้างว่าเคยใช้แล้วได้ผล อาการเจ็บป่วยหายทันทีหรืออาการเจ็บปวดหายขาด